اگر به گوشه و کنار ایران نگاهی بیندازید، بناهای مختلف و سازه های باستانی و قدیمی زیادی را می ‌بینید که هرکدام از آن‌ها با بقیه بسیار متفاوت است، تفاوت‌ هایی که دلیلشان می‌تواند به شیوه معماری دوره های تاریخی و حکومت ‌ها برگردد یا تفاوت در فرهنگ و شیوه‌ های زیستی مردم نواحی یا اقلیم های مختلف. ایران را کشور چهار اقلیم می‌دانند. معماری سنتی کشور ما هم، به فراخور همین گوناگونی در اقلیم‌ ها، پر است از نمونه‌هایی که نشان‌ دهنده  راه حل های دقیق و حساب شده هستند برای سازگاری فضاهای کالبدی با اوضاع اقلیمی. این ساختمان ها و فضاهای کالبدی با محیط ویژه اطرافشان (که در ایران یعنی شرایط بسیار مختلف و متفاوت آب و هوایی) و همچنین با فرهنگ بومی منطقه‌ای که در آن حضور دارند تطبیق پیدا کرده‌اند و از انرژی‌های طبیعی طوری استفاده می‌کنند که در نامساعدترین و سخت‌ترین شرایط اجتماعی، این انرژی ها پا بر جا بمانند و آسایش کاربر را به دنبال داشته باشند. در این مطلب با هم از تمهیدات ویژه‌ای می خوانیم که معماران ایرانی برای «تابستان» اندیشیده اند. چند بنای معروف را در مطلب «معماری ایرانی و تابستان» بررسی می کنیم و می گوییم چه عواملی باعث می شوند این بناها در تابستان خنک بمانند.